نتیجه گیری از بخش قبلی :
به طور معمول حداقل یکی از متغیرهای موجود در هدف کلی در زیرمجموعه مفهوم قرار داشته . و به طور مستقل قابل سنجش نیست.لذا برای دستیابی به هدف اصلی ، ضرورت دارد . که هدف کلی به چند هدف کوچکتر و به نام اهداف ویژه که قابلیت سنجش بیشتری دارند شکسته شود. درحقیقت پژوهشگر با سنجش و تعیین اهداف ویژه در راستای تحقق هدف اصلی خود گام برمیدارد.
برای آنکه بتوانید به درستی هدف اصلی پژوهش خویش را تدوین نمایید، می توانید به شیوه زیر عمل کنید:
عنوان پژوهش خود را به صورت یک وسیله بنگرید. سپس اندیشه نمایید که با این وسیله به چه چیزی قرار است و مایلید دستیابید. پاسخ به این سوال ، هدف اصلی شما را تشکیل خواهد داد.
برای نگارش هدف کلی می توان از افعالی نظیر بررسی کردن ، مطالعه کردن ، تحلیل کردن و …. استفاده نمود.
3-2 اهداف اختصاصی یا فرعی
اهداف اختصاصی یا ویژه یکی از مهمترین بخش های یک پیشنهاد ویژه را تشکیل میدهند و در ارزیابی طرح بیشترین کانون توجه ، این اهداف خواهند بود . درک شما از اهمیت و نحوه نگارش اهداف ویژه ، برای گامهای بعدی پژوهش حائز اهمیت سرشار است.اهداف ویژه عینی و ملموس بوده و امکان سنجش و اندازهگیری آن برای پژوهشگر میسر است.
این اهداف ، گام های جزئی و اجرایی هستند که در نهایت ، تحقق هدف کلی را تعقیب می نمایند.
این اهداف معمولا غیر قابل تفسیر بوده و فرض بر این است که برداشت واحدی از آنها صورت می پذیرد.
تصور نمایید اگر هدف کلی یک مطالعه« بررسی رابطه وجدان کاری پرستاران و درآمد بیمارستان» باشد اصطلاح« وجدان کاری» مفهوم کلی بوده و سنجش مستقیم آن مقدور نیست.
جهت انجام چنین پژوهشی ، پژوهشگر باید وجدان کاری را به چند بعد قابل سنجش و عینی تفسیم نماید. مثلا می تواند وجدان کاری را از سه بعد فرهنگی – اجتماعی ، فرهنگی – شخصیتی و خانوادگی مورد تحلیل قرار دهد و یا مثال دیگر ، مفهوم سرمایه اجتماعی است که می تواند از ابعاد ساختاری ، شناختی و ارتباطی مورد بررسی قرار گیرد. هر یک از ابعاد اخیر یک هدف اختصاصی محسوب می شوند که پژوهشگر با مطالعه و سنجش تک تک آنها به هدف کلی خود پاسخ می دهد.
با وجود این که در هر پژوهش شاهد درج یک هدف اصلی هستیم ، ولی تعداد اهداف ویژه معمولا بیش از یک مورد است.
توجه داشته باشید که تحقق اهداف ویژه باید به تحقق هدف اصلی بیانجامد.
اهداف اختصاصی را باید با استفاده از افعال عملی که برای اندازه گیری و سنجش مناسب هستند تدوین نمود.
موارد زیر از افعالی است که می تواند در تدوین اهداف اختصاصی پژوهش شما حسب متغیر مورد استفاده قرار گیرد:
• تعیین کردن
• مشخص نمودن
• مقایسه کردن
• اندازه گیری کردن
• محاسبه کردن
• سنجش کردن
• شناسایی کردن
• مشاهده کردن
